Hướng dẫn giao dịch ngoại hối cơ bản

Thị trường ngoại hối (còn được gọi là forex hoặc FX) là thị trường trao đổi ngoại tệ. Forex là thị trường lớn nhất thế giới, các giao dịch diễn ra tại đây có sức ảnh hưởng đến mọi thứ, từ giá quần áo nhập khẩu từ Trung Quốc đến số tiền bạn phải trả cho một ly margarita khi đi nghỉ ở Mexico..

Giao dịch ngoại hối là gì?

Nói một cách đơn giản nhất, giao dịch ngoại hối tương tự như trao đổi tiền tệ mà bạn hay thực hiện khi đi du lịch nước ngoài: cụ thể là nhà giao dịch mua vào một loại tiền tệ và bán ra một tiền tệ khác, tỷ giá hối đoái giữa hai loại tiền tệ liên tục biến động dựa trên lượng cung và cầu.

Thị trường ngoại hối và thị trường toàn cầu thực hiện giao dịch tiền tệ suốt 24 giờ mỗi ngày từ Thứ Hai đến Thứ Sáu. Tất cả các hoạt động giao dịch ngoại hối được thực hiện qua thị trường phi tập trung (OTC), nghĩa là không có sự trao đổi vật chất (như đối với cổ phiếu) và cũng như là không có mạng lưới toàn cầu với những ngân hàng và các tổ chức tài chính chuyên giám sát thị trường nào (ngược lại với những sàn giao dịch tập trung, như Sở giao dịch chứng khoán New York).

Phần lớn các hoạt động giao dịch trên thị trường ngoại hối tại các sàn môi giới, ví dụ như Tifia đều được thực hiện giữa những nhà đầu tư là lớn như các tổ chức, ví dụ cụ thể là những nhân viên làm việc cho ngân hàng, các nhà quản lý quỹ và những tập đoàn đa quốc gia. Những nhà giao dịch này không có nhu cầu sở hữu vật các loại tiền tệ này dưới dạng hữu hình; đơn giản là họ chỉ đầu cơ hoặc phòng ngừa giảm rủi ro trước những biến động tỷ giá hối đoái trong tương lai.

Chả hạn, nhà đầu tư có thể mua đô la Mỹ (và bán euro), nếu họ dự đoán đồng đô la sẽ tăng giá và khi sử dụng trong tương lai có thể mua được nhiều euro hơn. Trong khi đó, một công ty Mỹ có hoạt động tại Ấn Độ có thể sử dụng thị trường ngoại hối như một quỹ phòng hộ nếu đồng rupee bị suy yếu, đồng nghĩa với việc thu nhập tại nước đó của họ sẽ bị giảm..

Cách các loại tiền tệ được giao dịch

Tất cả các đơn vị tiền tệ đều có mã gồm ba chữ cái như biểu tượng mã cổ phiếu trong chứng khoán. Mặc dù trên toàn thế giới có hơn 170 loại tiền tệ, nhưng đồng đô la Mỹ có mặt tại phần lớn các giao dịch ngoại hối, vì thế sẽ hữu ích khi thuộc được mã của tiền tệ này, và đó chính là USD. Đồng tiền phổ biến thứ hai trên thị trường ngoại hối là đồng euro, đồng tiền được chấp nhận tại 19 quốc gia trong Liên minh Châu Âu (mã: EUR).

Các loại tiền tệ phổ biến khác, theo thứ tự phổ biến là: đồng yên Nhật (JPY), bảng Anh (GBP), đô la Úc (AUD), đô la Canada (CAD), franc Thụy Sĩ (CHF) và đô la New Zealand (NZD).

Hoạt động giao dịch ngoại hối được thực hiện theo phương thức là sự kết hợp của hai loại tiền tệ được trao đổi. Bảy cặp tiền tệ sau – được gọi là các cặp tiền tệ chính – chiếm khoảng 75% giao dịch trên thị trường ngoại hối:

EUR/USD
USD/JPY
GBP/USD
AUD/USD
USD/CAD
USD/CHF
NZD/USD

.

Cách định giá trong giao dịch ngoại hối

Mỗi cặp tiền tệ đại diện cho tỷ giá hối đoái hiện tại giữa hai loại tiền tệ. Sau đây là cách biểu thị thông tin đó, lấy ví dụ cặp EUR / USD — hoặc tỷ giá hối đoái từ euro sang đô la:

Đơn vị tiền tệ bên trái (đồng euro) là tiền tệ cơ sở.
Đơn vị tiền tệ bên phải (đô la Mỹ) là đơn vị tiền tệ định giá.
Tỷ giá hối đoái thể hiện lượng tiền định giá cần thiết để mua 1 đơn vị tiền tệ cơ sở. Do đó, tiền tệ cơ sở luôn được biểu thị bằng 1 đơn vị trong khi tiền tệ định giá thay đổi dựa trên thị trường hiện tại và số tiền cần thiết để mua 1 đơn vị tiền tệ cơ sở.
Nếu tỷ giá hối đoái EUR / USD là 1,2 điều đó có nghĩa là 1 € sẽ mua được 1,20 đô la (hoặc, nói một cách khác, cần có 1,20 đô la để mua € 1).
Khi tỷ giá hối đoái tăng, điều đó có nghĩa là đồng tiền tệ cơ sở đã tăng giá trị so với đồng tiền định giá (vì 1 € sẽ mua được nhiều đô la Mỹ hơn) và ngược lại, nếu tỷ giá hối đoái giảm, điều đó có nghĩa là đồng tiền cơ sở đã giảm giá trị.

Lưu ý: Cách biểu thị các cặp tiền tệ thường sẽ có quy tắc là đồng cơ sở đứng đầu và đồng định giá đứng sau, tuy nhiên có các trường hợp ngoại lệ biểu thị không giống quy tắc. Ví dụ: cặp chuyển đổi USD sang EUR được biểu thị là EUR / USD, không phải là USD / EUR..

Ba cách để giao dịch ngoại hối

Hu hết các hoạt động giao dịch ngoại hối được thực hiện với mục đích kiếm lời từ biến động giá trong tương lai như trong giao dịch chứng khoán, chứ không phải chỉ trao đổi tiền thông thường (như bạn trao đổi tiền khi đi du lịch). Tương tự như các nhà đầu tư chứng khoán, các nhà giao dịch ngoại hối sẽ mua các loại tiền tệ một cách có chủ đích khi họ nghĩ rằng chúng sẽ tăng giá trị so với các loại tiền tệ khác hoặc bán các loại tiền tệ mà giá trị sẽ giảm theo dự đoán của họ.

Có ba cách giao dịch ngoại hối khác nhau mà sẽ phù hợp với từng nhà giao dịch có những mục tiêu khác nhau:

Thị trường ngoại hối giao ngay. Đây là thị trường ngoại hối chủ yếu, nơi trao đổi các cặp tiền tệ với tỷ giá hối đoái được xác định theo thời gian thực dựa trên lượng cung và cầu hiện có.
Thị trường ngoại hối kỳ hạn. Thay vì thực hiện giao dịch tức khắc, các nhà giao dịch ngoại hối sẽ ký kết hợp đồng ràng buộc cho nhau (hợp đồng cá nhân) và chốt sẵn tỷ giá hối đoái để thực hiện trao đổi lượng tiền tệ đã được thỏa thuận giữa hai bên vào một ngày định sẵn trong tương lai.
Thị trường ngoại hối tương lai. Tương tự như trên, các nhà giao dịch ký kết hợp đồng tiêu chuẩn hóa để mua hoặc bán một lượng tiền tệ với tỷ giá hối đoái chốt sẵn chính xác nhằm thực hiện trao đổi vào một ngày chính xác trong tương lai. Việc này sẽ được thực hiện trên sàn giao dịch, không giống như thị trường ngoại hối kỳ hạn khi mà các nhà đầu tư ký kết hợp đồng riêng với nhau.

Thị trường kỳ hạn và tương lai chủ yếu được sử dụng bởi các nhà giao dịch ngoại hối, những người muốn đầu cơ hoặc phòng hộ khi một loại tiền tệ nào đó thay đổi giá trong tương lai. Tỷ giá hối đoái trên các thị trường này dựa trên những gì đang xảy ra trên thị trường giao ngay, thị trường lớn nhất trong số các thị trường ngoại hối và là nơi phần lớn các giao dịch ngoại hối được thực hiện.

Các thuật ngữ về ngoại hối cần biết:

Mỗi thị trường sẽ có ngôn ngữ riêng. Đây là những thuật ngữ cần biết trước khi tham gia vào giao dịch ngoại hối:

Cặp tiền tệ. Hoạt động giao dịch ngoại hối nào cũng đều liên quan đến các cặp tiền tệ. Ngoài những cặp chính, cũng có các cặp ít phổ biến hơn (như cặp tiền tệ ngoại lai, là tiền tệ của các nước đang phát triển).

Pip. Là thuật ngữ viết tắt cho phần trăm được tính bằng điểm, một pip là mức thay đổi giá tối thiểu trong một cặp tiền tệ. Báo giá ngoại hối sẽ có ít nhất bốn chữ số thập phân, vì thế một pip sẽ bằng 0,0001.

Chênh lệch giá mua bán. Đối với các tài sản khác (như cổ phiếu), tỷ giá hối đoái được xác định theo mức giá tối đa mà bên mua sẵn sàng trả để nhận một loại tiền tệ (giá bán) và mức giá tối thiểu mà bên bán yêu cầu (giá mua) cho việc này. Chính sự chênh lệch giữa hai mức giá này, nghĩa là giá trị triệt để mà cả hai bên đồng ý bán hoặc mua được gọi theo thuật ngữ là chênh lệch giá mua bán.

Lot. Thị trường ngoại hối thực hiện giao dịch theo đơn vị tối thiểu theo mức được gọi là lot hay nói chính xác hơn là đơn vị tiền tệ tiêu chuẩn hóa. Khối lượng lot điển hình là 100.000 đơn vị tiền tệ, đồng thời cũng có lot siêu nhỏ (1.000) và lot nhỏ (10.000) để giao dịch.

Đòn bẩy tài chính. Do khối lượng lot lớn, nên nhiều nhà đầu tư sẽ không thể bỏ nhiều tiền như vậy để thực hiện giao dịch. Đòn bẩy, là một thuật ngữ mô tả cho công cụ vay tiền từ bên môi giới, cho phép các nhà giao dịch tham gia vào thị trường ngoại hối mà không cần đủ đúng số tiền giao dịch.

Margin. Giao dịch với đòn bẩy không phải là việc miễn phí. Các nhà giao dịch phải trả trước một số tiền vốn — hay còn gọi là ký quỹ.

Điều gì tác động đến thị trường ngoại hối

Giống như bất kỳ thị trường nào, giá tiền tệ được thiết lập do cung và cầu của người bán và người mua. Tuy nhiên, có những tác động vĩ mô khác tạo ảnh hưởng tại thị trường này. Nhu cầu đối với các loại tiền cụ thể cũng chịu ảnh hưởng từ lãi suất và chính sách ngân hàng trung ương, tốc độ tăng trưởng kinh tế và môi trường chính trị của quốc gia phát hành tiền tệ.

Thị trường ngoại hối hoạt động 24 giờ mỗi ngày, 5 ngày trong tuần cho phép các nhà đầu tư có cơ hội phản ứng kịp thời với những tin tức mà sẽ tác động đến thị trường không lâu sau đó. Do hoạt động giao dịch tiền tệ nhằm vào việc đầu cơ hoặc phòng ngừa rủi ro, thì điều quan trọng là các nhà giao dịch phải bắt kịp các chuyển biến mà có thể gây ra sự thay đổi mạnh của giá trị tiền tệ.

Rủi ro khi giao dịch ngoại hối

Do giao dịch ngoại hối yêu cầu sử dụng đòn bẩy và các nhà giao dịch đều sử dụng ký quỹ, nên giao dịch ngoại hối có tiềm ẩn thêm những rủi ro so với các loại tài sản khác. Mức giá tiền tệ liên tục dao động ở mức rất nhỏ, đồng nghĩa là các nhà giao dịch phải thực hiện giao dịch với khối lượng lớn (sử dụng đòn bẩy) để có lợi nhuận.

Đòn bẩy là cơ chế tuyệt vời khi nhà giao dịch dành được chiến thắng vì lợi nhuận sẽ được tăng lên. Mặt khác, điều này cũng có thể dẫn đến tổn thất lớn hơn, thậm chí là vượt quá số tiền ban đầu đã vay. Ngoài ra, nếu tiền tệ bị giảm giá trị quá nhiều, người dùng đòn bẩy sẽ phải đối diện với lệnh dừng ký quỹ, tức là buộc phải bán hết tài sản đã mua để bù khoản tiền đã vay khi vượt giới hạn thua lỗ. Ngoài những tổn thất có thể xảy ra, thì còn có chi phí giao dịch cũng là khoản tiền sẽ bị trừ đi từ phần lãi của hoạt động giao dịch thành công.

Trước hết, bạn nên lưu ý rằng những người giao dịch ngoại tệ dường như là những con cá nhỏ đang bơi trong hồ với các nhà giao dịch chuyên nghiệp — nơi có sự gian lận tiềm ẩn hoặc thông tin sai lệch mà có thể đánh lạc hướng những người mới tham gia thị trường.

Điều tốt có lẽ là việc giao dịch ngoại hối không quá phổ biến đối với những nhà đầu tư cá nhân. Thực tế cho thấy, giao dịch riêng lẻ (hay còn gọi là hoạt động giao dịch của những người không chuyên nghiệp) chỉ chiếm 5,5% toàn bộ thị trường toàn cầu theo số liệu từ DailyForex, và có những nhà môi giới trực tuyến lớn cũng không cung cấp dịch vụ giao dịch ngoại hối. Hơn nữa, trong số các nhà giao dịch bán lẻ tham gia giao dịch ngoại hối, hầu hết đều phải vật lộn nhiều chỉ để kiếm được lợi nhuận từ ngoại hối. Tifia cho thấy, trung bình có đến 71% nhà giao dịch ngoại hối riêng lẻ phải mất tiền. Điều này làm hoạt động giao dịch ngoại hối thành một chiến lược kiếm tiền thích hợp với các chuyên gia hơn.